Forum Ubezpieczenia Imprezy Pogoda

Niedziela, 8 grudnia 2024. Imieniny Delfiny, Marii, Wirginiusza

Święto Łyny

2019-06-05 12:26:55 (ost. akt: 2019-06-07 09:12:09)

Powstaje niecodzienny pomysł - zadbania o nasze rzeki i zwrócenie uwagi na ich piękno, historyczną rolę w powstawaniu nadbrzeżnych miast i osiedli, oraz możliwość uprawiania wszelakiej aktywności – pieszej, rowerowej, kajakowej a nawet nurkowej. Powstaje unikalny projekt „Święto Łyny”.

Święto Łyny
Każda rzeka to skarb! W dawnych czas pełniły rolę szlaków wędrownych i dawały ochronę dla ludzkich osad. Zapewniała bezpieczeństwo, a dla mieszkańców niewyczerpalny rezerwuar wody. Często ciężko pracował we młynach, tartakach i hutach. Pozwalała na tani transport. Karmiła i bogaciła ludzi mieszkających nad jej brzegami. Rzeka zawsze była jednym z istotnych elementów kształtowania się ośrodków miejskich. Z czasem mieszkańcy nadrzecznych miejscowości zapominali o swoich skarbach. W Polsce gwałtowny odwrót od rzek przyniósł XX wiek, a dokładnie czasy PRL-u, kiedy to koryta rzek betonowano i prostowano, traktowano jako odbiorniki ścieków. Przełom w myśleniu mieszkańców miast nastąpił niedawno, od kilku lat odkrywamy rzeki na nowo. A o tym, że rzeka w mieście to atut, świadczyć mogą działania wielu europejskich miast. Mieszkańcy chcą nowocześnie zagospodarowanych nadbrzeży, zielonej trawy, tras spacerowych, natury. Bo rzeki są obecnie w modzie. Widać to i na rodzimym warmińskim podwórku. Powoli powstają więc nowe parki, bulwary, trasy rowerowe i spacerowe ( Łynostrada ), a deweloperzy budują nowe osiedla z widokiem na płynącą wodę.

https://m.nurkowa.pl/2019/06/orig/np-sl-04-1925.jpg

Rzeka Łyna w centrum Olsztyna w jesiennej oprawie. fot. Paweł Laskowski


https://m.nurkowa.pl/2019/06/orig/np-sl-01-1922.jpg

Czeluście Rzeki Łyny na wysokości Muzeum Nowoczesności w Olsztynie. fot. Paweł Laskowski

https://m.nurkowa.pl/2019/06/orig/np-sl-02-1923.jpg

Stado ryb różanek uchwycone w olsztyńskim odcinku Rzeki Łyny. Ryba różanka (Rhodeus sericeus) jest objęta ścisłą ochroną gatunkową. Została umieszczona w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt jako gatunek niższego ryzyka, ale bliski zagrożenia. Znajduje się również na liście gatunków roślin i zwierząt chronionych w ramach Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000 – załącznik II Dyrektywy Siedliskowej fot. Paweł Laskowski.


Tak to powstała idea „Święta Łyny”. Pomysł zaistniał w głowach olsztyńskich płetwonurków z Akademickiego Klubu Płetwonurków Skorpena, znających wyśmienicie piękno, ale i ciemne, podwodne oblicze Rzeki Łyny. Płetwonurkowie ze Skorpeny od początku lat 70-siątych XX wieku organizują różne spływy i nurkowania w nurcie Łyny. Znają dobrze jej dzikie, naturalne piękno, ale też miejsca przypominające wysypiska śmieci. Od lat sprzątają dno i brzegi rzeki w związku z organizacja ogólnopolskiego Skorpenowego Spływu Łyną. Prób sprzątania Rzeki Łyny prowadzone są od lat przez wielu mieszkańców Warmii. Sprzątają płetwonurkowie, wędkarze, kajakarze i mieszkańcy nadbrzeżnych miejscowości. Brak jest jednak jednej wielkiej wspólnej akcji skupiającej różne środowiska i mieszkańców wielu miejscowości lezących nad „Królową Warmińskich Rzek”.

https://m.nurkowa.pl/2019/06/orig/np-sl-03-1924.jpg

Na dnie Rzeki Łyny na terenie miasta Olszyna leżą dziesiątki ton śmieci. Zbierały się tam latami. Trzeba wielu akcji podwodnego czyszczenia Łyny. W innych miejscowościach na szlaku rzeki nie jest lepiej. fot. Paweł Laskowski

„Święto Łyny” to nie tylko zadbanie o usuniecie ludzkich przedmiotów tkwiących w dnie i nad brzegami warmińskiego cieku. To przede wszystkim spotkanie nad woda ludzi kochających przyrodę i wodę, spędzających aktywnie czas na łonie natury. Zainteresowanych ekologią, turystyką, historią, bezpieczeństwem nad wodą i ogólnie fascynatów naszej pięknej Łyny.

https://m.nurkowa.pl/2019/06/orig/np-sl-08-1928.jpg

Społeczność olsztyńskich płetwonurków w pełni sobie zdaje sprawę z fatalnego stanu dna naszej rzeki. Podwodne sprzątania Łyny czynione był już wielokrotnie przez różne grupy. Były to zabiegi okazjonalne. W miarę systematyczne, ale bardzo pobieżne czyszczenie prowadzone było tylko na małym - bo zaledwie 3,5 kilometrowym odcinku trasy Skorpenowego Spływu Łyną. fot. Archiwum AKP Skorpena.

Akademicki Klub Płetwonurków Skorpeną wraz z Miejski Ośrodek Kultury w Olsztynie i mieszkańcami miasta - ruszają 8 czerwca 2019 roku na dogłębne czyszczenie Łyny. Tworząc wystawę wyłowionych „skarbów”, wymyślimy rzeczne opowieści, wspólnie rozszyfrowując historie zaklęte w porzuconych przedmiotach. Podczas spaceru z Rafałem Bętkowskim „Muzeum Nowoczesności” w Olsztynie poznamy rolę Łyny w dziejach Olsztyna, a na wycieczce z ornitologiem przyjrzymy się dzikiemu ptactwu buszującemu w szuwarach. Najmłodszych zapraszamy na ekologiczne warsztaty, a aktywnych do mini-spływu wodnym kręgosłupem naszego miasta. „Święto Rzeki Łyny” ma być corocznym spotkaniem mieszkańców Olsztyna przy wspólnym sprzątaniu i poznawaniu rzeki, na które zapraszamy wszystkich związanych z ekologią, turystyką, historią, bezpieczeństwem nad wodą i ogólnie fascynatów naszej pięknej Łyny.

https://m.nurkowa.pl/2019/06/orig/np-sl-09-1929.jpg

Skuteczna "Akcja Sprzątania Rzeki Krutyń" zorganizowana przez członków AKP Skorpena w 2007 roku. Skorpeniarze brali wielokrotnie w podwodnym czyszczeniu rzek: Łyny, Biebrzy, Omulwi, Krutyni, Pisy i Narwi. fot. Paweł Laskowski


Projekt „Święto Łyny” jest pomysłem na wieloletnią obywatelska akcję. Przedsięwzięciem naszym chcemy zarazić inne miejscowości na szlaku Łyny. Może w przyszłości także takiego „rzecznego święta” doczekają się inne wody płynące w Polce. Początek czerwca jest idealny do podwodnego sprzątania. Jest już w ciepła woda, a podwodna roślinność nie jest jeszcze taka bujna.

https://m.nurkowa.pl/2019/06/orig/np-sl-06-1927.jpg

Program wydarzenia:

godz. 16.00 – 18.00 – wielkie oczyszczanie odcinka Łyny z nurkami „Skorpeny” i mieszkańcami Olsztyna
godz. 16.00 – 19.00 – tworzenie wystawy z rzeczy znalezionych w Łynie (animacje dla dzieci i dorosłych)
godz. 16.00 – „Historia wzdłuż Łyny” – spacer z Rafał Bętkowskim, historykiem z Muzeum Nowoczesności MOK
godz. 16.00 – 19.00 – „Kajakiem po Łynie” – mini spływ dla wszystkich (Splywamy.pl, WOPR)
godz. 16.00 – 19.00 – „Łyna - rzeka ptaków” – warsztaty ornitologiczne dla dzieci (Fundacja „Albatros”)
godz. 16.00 – 19.00 – „Łyna - rzeka owadów” – warsztaty entomologiczne dla wszystkich - Stanisław Czachorowski;
godz. 17.30 – „Ptaki Łyny” – spacer wzdłuż rzeki z ornitologiem z Fundacji „Albatros”

Organizacja: MOK Olsztyn, Akademicki Klub Płetwonurków Skorpena
Współorganizacja: Fundacja Albatros, Splywamy.pl, WOPR Olsztyn, Okręg Polskiego Związku Wędkarskiego w Olsztynie, Wody Polskie, Akademickie Centrum Kultury UWM, Centrum Niezwykłych Nurkowań KROKODYLE

Autor tekstu: Paweł Laskowski

Podwodny obraz Rzeki Łyny w Olsztynie