Forum Ubezpieczenia Imprezy Pogoda

Wtorek, 19 marca 2024. Imieniny Aleksandryny, Józefa, Nicety

Rok 2015 to rok suma.

2015-11-14 15:14:21 (ost. akt: 2017-11-08 17:00:44)

Przez lata w środowisku płetwonurków i wędkarzy rzeka Biebrza kojarzyła się z wąsatym podwodnym królem - sumem pospolitym - największą słodkowodną rybą Europy. Niestety, to już jest tylko „śpiew przeszłości”.

Rok 2015 to rok suma.
Kto nurkował w Biebrzy zazwyczaj rozglądał się uważnie za wąsatym olbrzymem - sumem pospolitym lub inaczej zwanym sumem europejskim, uznanym za największą europejską rybą słodkowodną, która w sprzyjających warunkach może dorastać do długości ponad 2 metrów i osiągnąć wagę ciała powyżej 100 kg. Jeszcze niedawno, rekordowe sumy, po blisko 100 latach życia, dorastały maksymalnie do 5 metrów długości i ponad 300 kg wagi. Rzeka Biebrza przez tysiąclecia zapewniała temu gatunkowi ryb drapieżnych wspaniałe warunki do życia.

https://m.nurkowa.pl/2015/11/orig/dsc-0891-1048.jpg

Teren Biebrzańskiego Parku Narodowego obejmuje dolinę Biebrzy począwszy od jej źródeł, a skończywszy na ujściu do Narwi. Niemal cały bieg rzeki Biebrzy znajduje się na terenie parku - około 155 kilometrów. Most w Goniądzu.

Ulubionymi naturalnymi siedliskami suma są duże nizinne rzeki. Sum doskonale zaadaptował się również w zbiornikach zaporowych. Natomiast, jeziora przepływowe są najrzadziej zamieszkiwanym przez niego środowiskiem. Wracając do rzek nizinnych są w nich najbardziej korzystne warunki życia dla żarłocznego suma. W rzekach nizinnych stosunkowo szybko nagrzewa się woda. Koryta mają liczne głęboczki, wykroty, podwodne jamy, pieczary i inne niedostępne kryjówki stanowiące naturalną ochronę, a dodatkowo obfitują w wiele gatunków ryb karpiowatych. Nierzadkie są zaciszne starorzecza, ulubione miejsca tarła i budowy gniazd tarłowych. Takie warunki od lat zapewniała rzeka Biebrza, mimo zdarzających się upalnym okresów, niskiego stanu wody, czasowych deficytów tlenu rozpuszczonego w wodzie. Połączenie z rzeką Narew umożliwiało ucieczkę sumów z Biebrzy i przeczekanie gorszych czasów w nurtach Narwi, a nawet Pisy.

https://m.nurkowa.pl/2015/11/orig/55cb72606f4ce-p-1047.jpg

Suma morderca z rzeki Biebrzy, który utopił kłosującego płetwonurka, polującego z kuszą. Ofiary odnalazł w rzece Mirosław Kobeszko. Sum ważył 52 kg i mierzył 210 cm długości. fot. archiwum Mirosław Kobeszko



Dorzecza Biebrzy zamieszkuje 36 gatunków ryb oraz wielka rzadkość na skalę kraju - minog ukraiński. Przez lata, naturalna na skalę europejską rzeka była ostoją sumów. Legendarne opowieści można usłyszeć o jej zasobach. Najwięcej na ten temat może powiedzieć kolega Mirosław Kobeszko, instruktor nurkowania i człowiek, który o sobie mówi „biebrznięty meandertalczyk”. Przez wiele lat w nurtach Biebrzy spędził ponad 3000 godzin. Rzekę i zwyczaje istot w niej mieszkających zna wyśmienicie, czego mogłem sam osobiście doświadczyć. Jego barwnych powieści o podwodnej Biebrzy można słuchać godzinami. Niewiarygodne scenariusze sytuacji omawianych przed każdym nurkowaniem dotyczące charakterystyki miejsc, gatunków ryb, ich zachowań sprawdzały się niemalże w 100%. Na zaproszenie Biebrzańskiego Parku Narodowego, z udziałem Mirka Kobeszko, kilkakrotnie brałem udział w bezkrwawych łowach z moim wieloletnim partnerem nurkowym, fotografem podwodnym Jeremiuszem Dutkiewiczem. Rezultaty naszych łowów z aparatem podwodnym opisał kolega Mirek Kobeszko:

"Zdjęcia Jeremiusza Dutkiewicza i Pawła Laskowskiego, wykonane wspólnie, ponieważ widoczność w Biebrzy wymaga szczególnych umiejętności nabywanych tylko drogą doświadczeń. Obaj zgodnie stwierdzili, że chyba nie ma takiego miejsca na świecie, gdzie w ciągu jednego dnia można sfotografować cztery dwumetrowe sumy. Największy z nich został zmierzony i w przybliżeniu ma 2,30 metra długości!"

https://m.nurkowa.pl/2015/11/orig/sum-jd-1050.jpg

Jedno z 7 zdjęć autorstwa Jeremiusza Dutkiewicza sumów z rzeki Biebrzy z października 2011 roku zamieszczone w artykule Mirosława Kobeszki w Goniądzki Serwisie Informacyjny "SZUWARY"


Niestety, z roku na rok sumów w Biebrzy jest coraz mniej. Biebrzański Park Narodowy od początku istnienia ograniczał wydawanie zgód i licencji na wędkowanie. Od 1993 r. nie mogą w niej łowić zawodowi rybacy, jednakże ciągle prowadzona jest walka z kłusownikami wyposażonymi w sieci, wędki i kusze. Kłusownictwo na rzece Biebrzy stanowi ogromny problem.
Rok 2015 jest w Biebrzańskim Parku Narodowym obchodzony jako "Rok suma". Przez najbliższe trzy lata obowiązuje całkowity zakaz odławiania sumów. Park rozpoczął szczegółowy monitoring populacji suma, który nie należy do najłatwiejszych. Od 2003 roku, Park sprzedając licencje na połów ryb, zwraca się z prośbą do wędkarzy o sporządzanie rzetelnych rejestrów połowów. Z dotychczas sporządzonych raportów wynikało, że złowienie suma w Biebrzy należało do rzadkości. Dla przykładu - w lecie 2011 r. Instytut Rybactwa Śródlądowego w wyniku odłowów doświadczalnych w Biebrzy i Jegrzni złowił tylko jednego suma. W 2013 roku odnotowano w Biebrzy połów siedmiu sumów w rejonie Dolistowa i Rutkowskich. Ważyły od dwóch do siedmiu kilogramów. W 2014 roku, podczas zawodów wędkarskich nad Biebrzą, nie złowiono ani jednego suma.
O wiele efektywniejsze w ocenie populacji suma europejskiego wydają się podwodne rekonesansy dokonywane przez grupy doświadczonych płetwonurków nurkujących ze sprzętem butlowym oraz nurkowania „nieuzbrojonych” łowców podwodnych nurkujących na wstrzymanym oddechu. Powszechnie stosowany sprzęt do fotografii podwodnej i filmowania mógłby dostarczyć Dyrekcji Parku i naukowcom dodatkowych informacji nie tylko na temat sumów, ale także innych ryb i zwierząt oraz roślin. Odpowiednio wyszkolona i wyedukowana grupa nurków sprzętowych i „bezdechowych” jest alternatywą na bezinwazyjny monitoring rzeki.
Według prasowych zapewnień: "Park bierze go pod całkowitą ochronę, a jednocześnie wykorzystując dostępne metody i współpracując z ichtiologami, wędkarzami oraz zaprzyjaźnionymi płetwonurkami, będzie monitorował bohatera 2015 roku – suma”. Jest nadzieja na wykorzystanie ludzi w płetwach i zorganizowanie wspólnej akcji z Biebrzańskim Parkiem Narodowym mającej na celu ocenę populacji wąsatego króla Biebrzy – suma europejskiego.

https://m.nurkowa.pl/2015/11/orig/5756-1051.jpg

W najbliższym czasie portal Nurkowa Polska zamieści artykuł na temat możliwości nurkowania w rzece Biebrzy na odcinku gospodarzonym przez BPN, w ramach jedynego w Polsce Podwodnego szlaku turystycznego: „Biebrza - po drugiej stronie lustra” (okolice Goniądza). W miejscu, gdzie jest duża szansa na spotkanie z sumem.